Rationeel Emotieve Therapie (RET) is een vorm van cognitieve gedragstherapie, ontwikkeld door Albert Ellis (1913), een psychoanalyticus uit de VS. Ellis gaat uit van de veronderstelling dat het denken (gedachten, vaste overtuigingen, interpretaties…) het gevoel en bijpassend gedrag bepaalt. Het uitgangspunt van de RET is ontleend aan een uitspraak van een Griekse filosoof Epictetus: “Niet de dingen zelf zijn beangstigend, maar onze gedachten daarover”.
RET confronteert mensen met hun irrationele manier van denken en laat hen inzien dat bijvoorbeeld stressgevoelens en niet-effectief gedrag veroorzaakt worden door gedachten over de situatie en niet door de situatie zelf. Bij eenzelfde gebeurtenis kunnen mensen uiteenlopende reacties vertonen.
Bij een ingrijpende reorganisatie kunnen mensen verschillend reageren. Mogelijke reacties kunnen zijn: boos, onzeker, teleurgesteld of enthousiast. Op grond van deze emoties zullen mensen ook verschillend gedrag vertonen. De reorganisatie zélf bepaalt dus niet je reactie, maar jouw interpretatie van de gebeurtenis bepaalt wat je voelt en doet.
Met RET leer je op een gestandaardiseerde manier beter om te gaan met emoties die worden ervaren bij specifieke, lastige situaties zoals bijvoorbeeld (werk)stress en conflictsituaties. Aan de hand van oefeningen en opdrachten worden irrationele, niet productieve gedachten opgespoord en vervolgens vervangen door meer realistische gedachten. Als dat lukt, is het mogelijk om effectiever om te gaan met dagelijkse problemen. Kern van de methode is om gebeurtenissen realistischer te benaderen, zodat overtrokken en niet-effectieve emotionele reacties afnemen. Hierdoor zal de persoonlijke effectiviteit in situaties toenemen.